Geen prettig jaar, financieel gezien. Voor mijzelf tevens ook een jaar waarin ik de hoogste kosten ooit had en zo'n 40% minder verdiende met ZZP opdrachten. Had je me dit aan het begin van het jaar verteld, dan had ik er waarschijnlijk niet heel best van kunnen slapen. Maar, zoals dat altijd gaat, viel het uiteindelijk nog wel mee.
Het is misschien cliché om te zeggen, maar van dit soort jaren leer ik gewoonweg het meest. Veel tegenslagen, maar nog steeds “standing tall”.
De lessen van 2022
Moeilijke tijden brengen vaak vele lessen en zo ook het afgelopen jaar. Ik heb het al eens eerder genoemd in de podcast met Jasper, maar na 16 jaar beleggen realiseer ik me elke keer weer dat het om dezelfde type lessen draait. Het is elk jaar weer de verhouding tussen mijn verwachtingen en de realiteit. Tussen mijn emoties en objectieve plannen. Heb ik mijn emoties onder controle, dan kan ik me aan de lessen uit het verleden houden. Nemen de emoties (weer) de overhand, dan ga ik wederom een herhaling van de voorgaande lessen meemaken.
De grootste les uit het afgelopen jaar is daarom niet anders dan in voorgaande moeilijkere jaren: geduld, geduld, geduld. Ik heb voor mezelf een hele duidelijke zin in mijn beleggings-dagboek staan:
Move Slower!
Ik ben, zoals vele beleggers, altijd te snel met dalende koersen te zien als kansen. Bij elke daling voelt het weer alsof ik mezelf en mijn toekomst tekort doe, als ik er niet van zou profiteren door de koopknop veelvuldig in te drukken.
Daarbij zijn er twee realisaties die centraal staan, tijdens dit soort dalende markten:
- Het gaat altijd lager dan je denkt
- Het duurt altijd langer dan je wilt
Waar je in een bullmarket nog wegkomt met te vroeg kopen, wordt het ongeduld in een bearmarket keihard afgestraft. Elke 100 euro lijkt immers binnen no-time alweer 10 euro gedaald te zijn. Koersen veren wat op, om vervolgens weer nieuwe dieptepunten op te zoeken.
Ik doe mijn investeringen al vele malen langzamer dan jaren terug. En toch ontkom ik er niet aan: ik ben nog steeds te snel met nieuwe kooporders. Iets om aan te werken dus.
Mijn rendement
Ik sloot het jaar 2022 af met een papieren verlies van -24%. Na een paar sterke jaren was dit natuurlijk even slikken en geen prettig gevoel om een nieuw jaar mee te starten. Maar het hoort erbij, dus ik accepteer volledig dat er dit soort jaren bij zullen zitten. Ik heb weliswaar een stevig verlies op de borden staan, toch was dit niet het meest dramatische jaar ooit.
In 2008 tekenden mijn beleggingen een dikke -59% op papier en in 2018 had ik een jaar waarin ik het meeste verlies in euro's moest incasseren (ja, door crypto). Het is uiteindelijk in beide gevallen goedgekomen. Want zo werkt het ook: na regen komt zonneschijn. Maar hoe lang ik tegen papieren verlies aankijk, is gewoonweg niet te zeggen en ligt ook niet binnen mijn controle. Geduld hebben en ondertussen geen rampzalige risico's nemen, met total-loss tot gevolg, is het advies aan mezelf.
Een rondje langs de velden
Als ik even een aantal graadmeters van de markt naast elkaar leg, dan zie ik de volgende dalingen op de borden:
Groeibeleggingen
Alle markten sloten het jaar af met een dikke min. Rode cijfers alom, maar er zijn wel degelijk wat voorzichtige conclusies te trekken. De grootste klappen werden geïncasseerd door groeiaandelen en speculatieve beleggingen. Immers, die kwamen ook van een belachelijk hoog niveau en “what goes up, must come down”. Door de hogere rentes werd lenen duurder en veel speculatieve investeringen varen nou eenmaal slecht op minder liquiditeit in de markt en economie.
Ik zie veel particuliere beleggers op Social Media die in de afgelopen jaren enorme winsten hebben gezien en die nu een harde klap kregen. Portfolio's die op meer dan 50% in de min staan en soms ook mensen die compleet kapot zijn gegaan. Eerlijk is eerlijk: veel nieuwe beleggers waren gewoonweg niet gewend dat het ook wel eens slecht zou kunnen gaan met beleggen. Dat is nou eenmaal onderdeel van de ervaring die een investeerder op moet doen om beter te worden in risico-management. Dit heb ik ook meerdere jaren aan den lijve moeten ervaren.
Goud
In onzekere markten zijn er natuurlijk ook beleggingen die het beter doen. Of misschien anders gezegd: “minder slecht doen”. Een daarvan, binnen mijn portfolio, was goud. Heel het jaar bleef goud, omgerekend in euro's, het gewoonweg prima doen. Geen schokkende winsten, geen dramatische verliezen – gewoon “saai goud”. En saai is in zo'n jaar als 2022 een heel gewaardeerd anker voor mijn vermogen.
Spaargeld
Ook een flinke cashbuffer heeft in 2022 voorkomen dat ik op nog meer (papieren) verlies kwam te staan, dan wanneer ik volledig geïnvesteerd zou zijn geweest. Cash geeft mij opties en een vorm van veiligheid, wat compleet krankzinnig klinkt in een jaar dat de inflatie naar recordhoogtes schoot. Ja, de koopkracht van spaartegoeden verdampt natuurlijk bij stijgende inflatiecijfers. Je koopt er minder van dan voorheen. Maar wanneer cash bedoeld is voor het doen van beleggingen, dan loopt een sterke daling van koersen nog altijd uit op een voordeel voor mijn cashpositie. Ik was immers in staat om meer beleggingen te doen dan een jaar eerder, doordat de koersen harder daalden dan de geldontwaarding van de Euro.
Wat ga ik veranderen in 2023?
Heel kort: weinig! Ik heb de koers van mijn beleggingsplan al een tijdje geleden bepaald en ik zie voorlopig geen reden om dat te veranderen. Ik blijf zo'n beetje 80% van mijn beleggingen doen door maandelijks op een vaste dag, met een vast bedrag in te leggen.
Daarnaast ga ik door met mijn experimenten, zoals het “Portfolio Experiment” en mijn “Actief / Passief” Experiment. Daar ben ik in 2022 mee begonnen en blijf ik tenminste doen tot eind 2023.
Wel ligt de nadruk bij het doen van nieuwe investeringen iets meer op groei, dan bijvoorbeeld een jaar geleden het geval was. Kijkend naar de toekomst en de verhoudingen binnen mijn eigen portfolio, dan ben ik nog altijd vrij defensief belegd. Niet dat ik buitensporige risico's wil aangaan in 2023, maar mijn “Groei” pilaar mag weer een wat groter aandeel in gaan nemen binnen de verdeling. Meer hierover kun je lezen in mijn uitleg over mijn “BIG” strategie.
Twan
Conclusie
Als ik 2022 financieel gezien zou moeten samenvatten, dan trek ik drie conclusies:
- Het was mijn duurste jaar ooit (+22% tov 2021)
- Mijn inkomen uit werk was minder dan verwacht (-40% tov 2021)
- Mijn beleggingen daalden flink (-24%)
Al met al een samenvatting die niet heel rooskleurig is, maar ik voel me er verrassend neutraal bij. Elke markt biedt kansen, lessen en nieuwe inzichten. En die neem ik allemaal mee naar 2023, in de hoop dat ik ze ook om kan zetten in positieve acties voor mijn financiële toekomst.
Ik wens je een heel succesvol, leerzaam en gezond 2023 toe!
